★..Hướng dẫn ép cá Betta nhân tạo :

1_Chuẩn bị :

           - Làm phao : Đầu tiên chọn 1 tấm xốp có độ dầy 1 -> 1.5cm cắt thành hình vuông mỗi cạnh 12 -> 15cm (bạn cũng có thể cắt hình tròn, hình chữ nhật,.. tùy thích vì nhiệm vụ của miếng xốp chỉ là làm phao )

       - Làm vợt chứa cá : lấy một ly nhựa có đường kính miệng hũ ~10cm cắt rời phần miệng hũ chiều cao ~5cm, dùng lưới khít (lọai lưới vợt vớt bobo) bọc phần miệng ly lại. Để vợt được căng ta trùm lưới lên miệng ly rồi dùng thun cột lại sau đó kéo căng lưới rồi quấn băng keo.

Phao và vợt chứa cá

         - Lắp ghép : Ấn phần miệng hũ vào miếng xốp để lấy dấu, dùng dao khoét một lỗ theo dấu vừa lấy sao cho khi lắp hai bộ phận vào thì vừa khít.

        - Điều chỉnh : sau khi ghép 2 bộ phận thì thả vô nước, vợt sẽ nổi nhờ miếng xốp. Điều chỉnh miếng xốp sao cho phần đáy lưới chìm dưới mặt nước ~5mm.

Hoàn chỉnh bộ phận phao để ép

2_Ấp trứng :

            - Cho cá ép : Trước tiên ép trong chậu nhựa 25 x 35cm, mực nước cao ~7cm, sử dụng lá bàng để tổ bọt bám chắc vào lá. Khi cá ép xong vớt cả trống lẫn mái ra.

Khi cá đã đẻ xong vớt trứng ra

           - Vớt trứng: Dùng tay nhấc lá bàng lên, cả tổ bọt dưới lá bàng cũng lên theo. Đưa miếng lá bàng lên trên vợt phao rồi dùng muỗng múc nước xối lên cả tổ bọt sẽ trôi nhẹ nhàng vào phao. Nếu bạn làm tổ là miếng xốp khi nhấc lên cả tổ bọt sẽ “ở lại”, dùng muỗng múc cả tổ bọt cho vào vợt.

Bỏ trứng vào phao hết

          - Trong quá trình làm sẽ có những trứng rơi ra khỏi tổ bọt, dùng muỗng múc hết trứng nổi hay dùng ống hút trứng chìm để thu gom. Khi trứng đã ở trong phao rồi thì dùng băng keo cố định phao vào thành chậu và sục khí nhẹ. Đến đây các bạn sẽ nhận ra rằng ấp phao thực chất cũng là ấp mực nước thấp nhưng với lượng nước rất nhiều. Lượng nước 6-7 lit kết hợp với sục khí nhẹ tạo ra luồn nước luân chuyển phía dưới phao giúp nước bên trong phao không ô nhiễm, luôn sạch và đủ oxy.

Sục khí để tạo thêm oxy

3_Trứng nở :

            - Quan sát khi cá bột bơi ngang được trong phao thì ta thả cá ra. Nghiêng phao, nhấn chìm phao xuống nước để cá bơi ra khỏi phao.Cá đã bơi ngang được nên các bạn có thể cho ăn ngay, thức ăn thì tùy sở trường mỗi người nhé.

Khi cá bơi ngang thì nghiêm phao thả ra

Chúc các bạn ép thành công với phương pháp ép nhân tạo bằng phao để có được đàn cá như ý muốn.

★..Thức ăn của cá betta bột :

          Đây dường như là một chủ đề muôn thuở mà hầu như người nuôi cá betta nào cũng quan tâm. Cá bột mới nở của betta và một số loài cá cảnh nước ngọt khác như cá killi, cá sặc... rất nhỏ, chúng có kích thước xấp xỉ 1 mm trong khi các loại thức ăn ngoài thị trường như bo bo hay kể cả ấu trùng artemia đều có những hạn chế về kích thước và môi trường. Ấu trùng bo bo có kích thước tương đương với cá lia thia bột. Mặc dù bo bo mới nở có kích thước chỉ bằng một nửa nhưng chúng lớn rất nhanh. Quan sát trong phòng thí nghiệm của các nhà khoa học phát hiện thấy số lượng bo bo có kích thước nhỏ dưới 0,5 mm là không đáng kể. Mặt khác khi xuất hiện với mật độ cao, chuyển động giật cục của bo bo ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của cá dẫn đến số lượng của chúng bị sụt giảm. Ấu trùng artemia có kích thước thước khá nhỏ, khoảng 0,5 mm, nhưng chúng chỉ sống được khoảng vài giờ trong môi trường nước ngọt. Vì vậy trên thực tế, hai loại thức ăn nêu trên không thích hợp để nuôi cá lia thia bột. 

Bobo

          Bài viết này nhằm giới thiệu hai loại thức ăn đặc biệt nhỏ và thường được sử dụng để nuôi cá con mới nở rất hiệu quả: đó là trùng cỏ (infusoria) và trùng giấm (vinegar eel) :

Trùng cỏ

          1. Trùng cỏ (infusoria) là những sinh vật nguyên sinh hiện diện ở hầu hết các vực nước như ao, hồ, sông và biển. Chúng có kích thước rất nhỏ và là thức ăn vô cùng quan trọng cho cá bột mới nở. Trong ngành chăn nuôi thủy hải sản ở các nước công nghiệp phát triển, người ta thường phân lập và nhân giống đại trà một số loại trùng cỏ như luấn trùng (rotifer) và trùng đế giày (paramecium). Những sinh vật này thuộc về một nhóm trùng cỏ quan trọng gọi là mao trùng (ciliates). Trùng cỏ có kích thước nhỏ nhất (khoảng dưới 200 micro mét) so với các nguồn thức ăn khác như bo bo, artemia và trùn giấm. Thực ra, bo bo và artemia mới nở cũng rất nhỏ nhưng chúng tăng trưởng rất nhanh và trở nên quá to để cá bột có thể ăn được. Như vậy, trùng cỏ là thức ăn thích hợp nhất đối với những loại cá bột có kích thước nhỏ chẳng hạn như cá guppy, betta. Ngoài tự nhiên, trùng cỏ hiện diện và tập trung nhiều ở ven bờ ao hồ, kênh rạch, cống rãnh và ruộng lúa; chúng thâm nhập vào cả các hòn non bộ và chậu cảnh qua nguồn thực vật thủy sinh hay thức ăn mà chúng ta mang vào đó. Thức ăn của chúng là vi khuẩn, vi tảo và các loại mùn bã hữu cơ lơ lửng trong nước. Đấy là những nguồn "con giống" mà chúng ta có thể tận dụng để "ươm nuôi trùng cỏ tại gia". Có nhiều phương pháp ươm nuôi trùng cỏ, trong loạt bài viết về nguồn gốc của Plakat Thái tác giả Precha đã khuyên nên bỏ một ít rau muống ao vào chậu ép cá và để ở chỗ tối một thời gian, khi cá con ra đời thì nguồn thức ăn trùng cỏ đã sẵn sàng. Bạn sẽ tự hỏi là con giống trùng cỏ ở đâu mà có? Trùng cỏ luôn hiện diện trên bề mặt thực vật thủy sinh (ở đây là rau muống), khi thực vật bị phân hủy bởi vi khuẩn (hiện tượng thối rữa), lượng vi khuẩn sẽ bùng phát và là nguồn thức ăn dồi dào cho trùng cỏ. Trùng cỏ sinh sôi thật nhiều và đến lượt chúng trở thành nguồn thức ăn cho cá bột mới nở. Cách truyền thống ở Việt Nam là ngâm lá xà lách trong nước lấy ở ao hay kênh rạch, thậm chí ở cống rãnh trong khoảng một tuần rồi múc cho cá ăn. Trên thực tế, loại lá cây hay nước trái cây nào cũng được nhưng xà lách rất dễ thối rữa và như vậy quá trình ươm nuôi trùng cỏ được rút ngắn. Nếu bạn tham khảo thêm về các cách ươm nuôi trùng cỏ trên mạng thì sẽ thấy người ta sử dụng đủ loại thực phẩm làm thức ăn cho trùng cỏ chẳng hạn như nước trái cây, vỏ trái cây, đồ ăn thừa... tức bất cứ thứ gì có thể lên men nhanh chóng. Tóm lại, nguyên tắc ươm nuôi rất đơn giản: thức ăn (xà lách, rau muống,... ) --> thối rữa (vi khuẩn sinh sôi) --> trùng cỏ ăn vi khuẩn và sinh sôi --> cá bột ăn trùng cỏ. Ở xứ lạnh, trùng cỏ có thể khan hiếm và phải mua con giống nhưng ở xứ nhiệt đới như nước ta, trùng cỏ có mặt ở khắp mọi nơi và vào mọi thời điểm. Có nơi nào thiếu vắng ao, hồ, kênh rạch, cống rãnh và hòn non bộ.

Trùn giấm

      2. Trùn giấm (vinegar eel) là loại giun tròn cực nhỏ (nematode) sống trong môi trường giấm ăn. Đây là thức ăn tuyệt vời cho cá bột bởi vì chúng có xu hướng bơi tung tăng khắp hồ nên kích thích cá bột đuổi theo để ăn và nhờ vậy mà vây của cá mau phát triển. Mặt khác loại thức ăn này hầu như không cần phải tốn công sức để chuẩn bị như với artemia hay bo bo. Điểm khó khăn duy nhất là làm sao thu hoạch được chúng. Có hai cách mà người ta thường sử dụng để thu trùn giấm . Khi phát triển quá nhiều, trùn giấm có xu hướng tụ lại ở mép bình giấm. Chúng ngoe nguẩy liên tục và quấn với nhau thành mảng tạm gọi là bọt giấm. Chúng ta có thể sử dụng ống hút (loại có bán ở các tiệm thiết bị y tế) để hút một mảng bọt giấm và nhỏ vào bồn nuôi cá. Để tránh hút theo quá nhiều giấm, hãy điều chỉnh để đầu hút đụng vào mảng bọt giấm và nhả nhẹ núm cao su cho đến khi mảng bọt đi vào ống hút thì nhấc lên. Một mảng nhỏ sẽ không làm ảnh hưởng nhiều đến độ pH của bồn và cung cấp hàng ngàn con trùn giấm làm thức ăn cho cá con. Mảng giấm có khả năng bị chìm xuống đáy bồn vì vậy chúng ta nhỏ giọt giấm vào ống nghiệm chứa sẵn một ít nước hồ, lắc nhẹ vài phút để bọt giấm tan ra và nhỏ vào nhiều vị trí khác nhau trong hồ để dàn đều thức ăn cho bầy cá con. Người ta nhận thấy bình càng nhám thì bọt giấm càng nhiều nên trước khi nuôi giấm người ta dùng giấy nhám chà mặt trong của bình! Vật liệu dùng để nuôi giấm là táo tây xay vụn, bọt giấm thường xuất hiện sau khi bắt đầu nuôi một tuần. Nếu bạn cho đẻ nhiều lứa cá thì số lượng bình nuôi dấm cũng phải nhiều tương ứng.